In 1880 werd door Leendert Nauta de opdracht voor de bouw gegeven van het pand waar nu Café Bolhuis onderdeel van uitmaakt, aan het einde van de stad: Westerbadstraat 1, 1a en Eelderstraat 8 en 8a.

In 1895 vinden we een eerste advertentie waarin een bijeenkomst is in het koffiehuis van H. Evenhuis met de naam ‘De kleine beurs’ aan de Westerbadstraat. In ongeveer hetzelfde jaar nam het remise kantoor ‘Tramweg Groningen-Paterswolde-Eelde’ zijn intrek op Hoornsche Dijk 18-20 (ook de eerste keer dat de naam Paterswolder Straatweg voorkomt) en daardoor kreeg Westerbadstraat 1 er een functie bij als wacht- en vertrekruimte van de paardentram naar Paterswolde.

Dan, in 1899, duikt in de annalen voor het eerst de naam Bolhuis op. Hoogstwaarschijnlijk Jakob Bolhuis (16-12-1879), huurder van een van de woningen boven de- toen- herberg. Zijn naam komt weer naar voren in relatie tot een koffiehuis, later café, aan de Veemarktstraat 7.

Op 9 december 1899 werden Westerbadstraat 1 en 1a en Eelderstraat 8 en 8a samen met de paardenstalling voor 30 paarden, in één keer verkocht voor 13.575 gulden.

In 1908 is er zekerheid, gezien een advertentie, over de eigenaar en tenaamstelling van het café. I. Bolhuis is dan eigenaar en naamgever. Dit is Izaäk Lambertus Bolhuis (toen 26 jaar oud) geweest. Uit overlevering komt een eerder jaartal naar voren: 1902 of 1903 maar daar is geen bewijs van te vinden. Hij geeft in 1935 of 1936 opdracht tot het bouwen van Paterswoldseweg 16-1, in de plaats van de stallen. Deze foto van het ‘Bolhuisplein’ laat zien hoe het daarvoor was.

Hij bleef eigenaar tot hij in 1941 is overleden. Daarna is de weduwe Catrien Bolhuis-Bult eigenaar gebleven van het café. Volgens overlevering is het café in de latere oorlogsjaren gebruikt als pro-Duitse bijeenkomst plaats. Er gaan verhalen dat de N.S.B. er zijn thuis had en dat er regelmatig dure Amerikaanse auto’s voor de deur stonden. Na haar overlijden hebben neven nog een tijdje de scepter gezwaaid.

Daarna kwam eigenaar van Voorn. Over die tijd weet ik eigenlijk helemaal niets alleen dat in ,waarschijnlijk, 1967 of 1968 het café overgenomen werd door zoon Gerardus van Voorn

Een foto uit 1969 laat zien dat het ‘Edo Stukjeplein’ toen nog een echt Bolhuisplein was. Beter te zien in deze close-up. Te zien zijn nog de staldeuren, die nu garagedeuren waren geworden, waar nu kapper Onnes is.

Het gezin van Voorn hadden slaapkamers boven het café en de woonkamer was wat nu de keuken is. Het keukentje wat zij hadden was gelegen in het gangetje rechts van de bar waar nu de biertanks staan. Het gezin van Voorn was dus rechtstreeks verbonden aan het café. De vijf dochters en één zoon -die door iedereen broer genoemd werd- waren dan ook regelmatig in het café aanwezig. Broer -hij heette officieel Gerard- ging achter de bar staan zodra dat kon en de mooie zussen stalen vele harten voor de bar. Gerard was nog lang werkzaam in de horeca van Groningen en een graag geziene gast.

In 1978 of 1979 werd het pand gekocht door Gerard IJsseldijk, die het café ingrijpend verbouwd heeft. Er kwamen nieuwe toiletten, een nieuwe bar en luifel in. De woonkamer werd keuken en de deur in de serre ging eruit maar naast de serre kwam een gang met de nieuwe hoofdingang aan de Paterswoldseweg kant zodat de ingang aan de Westerbadstraat kant -waar voordien de deur altijd open stond en je je langs een dik, zwaar gordijn naar binnen moest wurmen- dicht gegaan is.

Op 2 januari 1981 dienden er zich twee nieuwe eigenaren aan (van het café, het pand was ondertussen verkocht aan Elzinga): Edo Anne Stukje en Ate Nijdam. Beiden een rijk curriculum opgedaan in diverse banen. Edo was werkzaam geweest in verzekeringen, uitvaart, bloemen (gebr. Bolt), bankwezen en horeca. Zijn laatste werkplek was de Vinkhuizenbar geweest en nu wilde hij iets voor zichzelf. Hun gemeenschappelijke hobby was scheidsrechter zijn en de voetbalclub Feyenoord. Helaas heeft de samenwerking maar anderhalf jaar geduurd en is Ate nieuwe, andere dingen gaan doen. Ze zijn altijd goede vrienden gebleven.

Edo ontpopte zich als een ware gastheer die het café op zijn eigen manier dreef. Vraag vijfhonderd mensen naar Edo en je krijgt vijfhonderd verschillende meningen, want, minstens, zoveel kenden hem, en hij hen. Voetbal, paardensport (en dan voornamelijk de drafsport), korfbal maar ook politiek of religie. Er waren velen die voor hem kwamen.

Het hoogtepunt voor Edo was denk ik begin jaren 90, dat zijn renpaard die ook Edo Stukje heette furore maakt op de drafbaan en hij, blijkt achteraf de laatste, prins werd van carnavalsvereniging ‘Poedepallers-Alaaf’. Prins Edo de eerste.

Het pand was, zoals gezegd, nog steeds van Elzinga en omdat Edo niet in banken geloofde kwam eerstgenoemde keurig elke eerste zaterdag van de maand binnen om de huurpenningen te incasseren. Ik weet het nog: 1500 gulden wat dan in klare biljetten van eigenaar verwisselde.

Ook kwam indertijd minstens één keer per jaar de voltallige directie van brouwerij Brand op bezoek. Alle bier van de bar, iedereen een fluitje van de brouwerij. Eerst kwamen ze met eigen auto, later met chauffeur en daarna, toen Brand onderdeel van Heineken geworden was, bleven ze weg.

In 2006 is, als cadeau van de klanten aan Edo ter ere van zijn 25 jarige jubileum, het café in 5 dagen tijd een haast volledige make-over gegeven door de klanten zelf. We hebben deze dagen van 9 uur ’s ochtends tot 11 uur ’s avonds staan werken, soms met een groep van wel 15 man in wisselende samenstelling. Een unieke week waarin ieder zijn of haar café Bolhuis meer eigen maakte.

Edo werd ziek. Eerst diabetes type 2 en daardoor een steeds grotere wond aan zijn been. Daarna een aantal hartinfarcten waarvan minimaal twee achter de bar. Op Ameland nog één waarna hij een bypass operatie kreeg. Tijdens de revalidatie brak hij zijn heup en daarna kreeg hij twee herseninfarcten waarbij de tweede hem fataal werd. Hij is gestorven op 8 november 2013, net geen 68 jaar.

Sinds die datum ben ik, Paul Wijmans, eigenaar en ben op de oude voet doorgegaan in de mening dat café Bolhuis genoeg te bieden heeft voor de oudere klant, maar ook voor de jeugd.

Met veel dank aan Frits Ferwerda, die ons ontvallen is in december 2020, voor al het op- en uitzoekwerk. We gaan je missen Frits.

Ook met dank aan de kleindochter, Catry, van I.L. Bolhuis die speciaal naar Groningen gekomen is om ons extra informatie en foto’s te geven.

Als iemand meer informatie heeft of iets weet uit de historie van Café Bolhuis, e-mail het of liever nog: Vertel het aan de toog!